Aparatura modułowa SENTRON: Wyłączniki nadprądowe 5SL i 5SY

Obecnie stosowane urządzenia posiadają wyzwalacz termiczny oraz elektromagnetyczny, chronią zarówno przewody zasilające jak i odbiorniki energii elektrycznej przed skutkami zwarć oraz przeciążeń. Ze względu na próg zadziałania (krotność) wyzwalacza zwarciowego (elektromagnetycznego) rozróżniamy cztery podstawowe typy charakterystyk (rys. 1):

1) Charakterystyka A – krotność 2-3 x In; (znana też jako charakterystyka Z u innych producentów)
Do ochrony obwodów z wrażliwymi odbiorami półprzewodnikowymi oraz obwodów pomiarowych z przekładnikami

2) Charakterystyka B – krotność 3-5 x In;
Uniwersalna charakterystyka przeznaczona do zabezpieczania obwodów gniazd wtykowych i oświetleniowych

3) Charakterystyka C – krotność 5-10 x In;
Stosowana głównie do zabezpieczania obwodów z urządzeniami o zwiększonym prądzie rozruchowym (np. zespoły lamp oświetleniowych, silniki)

4) Charakterystyka D – krotność 10-20 x In;
Do obwodów elektrycznych z urządzeniami o dużych udarach prądowych, np. transformatory, zawory elektromagnetyczne

Wyłączniki nadmiarowoprądowe dają możliwość załączania i ochrony pojedynczych oraz wielobiegunowych obwodów lub odbiorników. Norma PN-EN 60898-1 rozróżnia następujące wykonania wyłączników: 1, 1+N, 2, 3, 3+N i 4-biegunowe. W wersjach 1+N oraz 3+N, biegun neutralny nie jest zabezpieczany wyzwalaczem, jest on natomiast rozłączany wraz z pozostałymi biegunami (ręcznie lub automatycznie) (rys. 2).

Dostępne są dwa gabaryty wyłączników 1+N: 5SL60 (1+N, jednomodułowe, 18 mm) i 5SL65 (1+N, dwumodułowe, 36 mm).

W ofercie firmy Siemens możemy wyróżnić trzy podstawowe rodziny wyłączników nadmiarowoprądowych:

1) Seria 5SL – wyłączniki dedykowane do budownictwa mieszkalnego i infrastrukturalnego do 63A

2) Seria 5SY – wyłączniki dedykowane do zastosowań przemysłowych (w tym pojazdy kolejowe i statki) do 80A

3) Seria 5SP – wyłączniki wysokoprądowe (100A i 125A) oraz wyłączniki przedlicznikowe (selektywne) Standardowo wyłączniki nadmiarowoprądowe testowane są zgodnie z normą PN-EN 60898-1, która zakłada, że dostęp do zabezpieczeń instalacji elektrycznej mają osoby niewykwalifikowane. Z tego względu podlegają one bardziej rygorystycznej procedurze testowania (trzykrotne załączenie wyłącznika na zwarcie). Zgodnie z tą normą, wyłączniki firmy Siemens posiadają następujące zdolności zwarciowe Icn:

1) 6 kA: Serie: 5SL6 oraz 5SY6

2) 10 kA: Serie: 5SL4, 5SY4 oraz 5SP4

3) 15 kA: Seria 5SY7

4) 25 kA: Seria 5SY8 (wg. normy PN-EN 60947-2)

Rodzina wyłączników 5SY spełnia dodatkowo wymagania normy PN-EN 60947-2, która zakłada m.in., że osoby niewykwalifikowane nie mają dostępu do aparatów zabezpieczających. W tym przypadku wyłączniki posiadają odpowiednio większe zdolności zwarciowe, w zależności od ich prądów znamionowych (szczegółowe wartości prądów zwarciowych dostępne pokazuje tabela 1).

Jako przykład weźmy wyłącznik z serii 5SY4, 1-biegunowy, charakterystyka C, prąd znamionowy 32A (rys. 5) Zdolność zwarciowa Icu zgodnie z normą PN-EN 60947-2 wynosi 20kA. Zdolność zwarciowa Icn zgodnie z normą PN-EN 60898-1 to 10 kA.

Wszystkie wyłączniki nadmiarowoprądowe firmy Siemens mogą zabezpieczać obwody prądu stałego. Maksymalne napięcie znamionowe DC dla serii 5SL to 60V na biegun, natomiast dla aparatów 5SY napięcie to wynosi 72V na biegun.

Dodatkowo ofertę wyłączników z serii 5SY uzupełniają uniwersalne wyłączniki 5SY5, które można stosować również w instalacjach stałoprądowych o wyższych napięciach. Znamionowe napięcie stałe takich wyłączników to 250V DC na biegun – maksymalnie do 1000 V dla szeregowego połączenia biegunów wyłącznika 4-polowego.

• Szybki montaż i demontaż z szyny TH35:

Dzięki jednostronnemu mechanizmowi zatrzaskowemu (na dole aparatu), wyłączniki nadprądowe 5SL można zdemontować i zamontować na szynę zasilającą bez jej demontażu. Podobna sytuacja jest z wyłącznikami różnicowoprądowymi 5SV3 (typ A) i 5SV4 (typ AC).

Rys. 6. System szybkiego montażu / demontażu wyłączników 5SL przy zasilaniu aparatów od dołu.

Rys. 7. Sztyftowe szyny łączeniowe 5ST36 / 5ST37

Rys. 8. Pewna ochrona przed przypadkowym dotknięciem zacisków przyłączeniowych

Rys 9. Podłączenie przewodów zasilających oraz szyny łączeniowej sztyfotwej

• Wyłączniki nadprądowe z serii 5SL6 (6 kA)

Deklaracja Zgodności UE oraz oznaczenie CE nie gwarantuje wysokiej jakości aparatów elektrycznych, co wykazały badania przeprowadzone w ramach inicjatywy MSSI ELECTRICAL (firma Siemens jest uczestnikiem projektu), Sekcja Producentów Aparatury Elektrycznej w Krajowej Izbie Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji (SPAE KIGEiT) przy współpracy z niezależnym, akredytowanym laboratorium Biura Badawczego ds. Jakości (BBJ).

Do tej pory przebadano dwa typy zabezpieczeń różnych producentów:

1) wyłączników nadmiarowoprądowych (MCB)

2) wyłączników różnicowoprądowych (RCCB)

Badanie miało na celu sprawdzenie produktów pod kątem ich zgodności z deklarowanymi przez producentów parametrami technicznymi. Wyniki wykazały, że ponad 40% spośród próbek wyłączników nadmiarowoprądowych oraz 56% spośród wyłączników różnicowoprądowych nie spełnia wymagań norm produktowych (odpowiednio PN-EN 60898-1 oraz PN-EN 61008-1). Wyniki badań wyłączników nadprądowych MCB:

https://kigeit.org.pl/2017/09/04/spae-kigeit-poleca-artykul-nt-badan-wylacznikow-nadpradowych-mcb/ Z tego też powodu ważne jest aby urządzenia zabezpieczające posiadały poza oznaczeniem CE dodatkowy certyfikat renomowanego laboratorium badawczego. W przypadku aparatury firmy Siemens, jakość produktów potwierdzana jest przez dodatkową kontrolę jakościową instytutu VDE (rys. 10).

Broszura: Wyłączniki nadmiarowoprądowe Siemens